وعليكم السلام ورحمة الله وبركاته 

الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على أشرف الأنبياء المرسلين وعلى اله وصحبه أجمعين أما بعد 

Merujuk kepada persoalan yang dikemukakan, pihak puan boleh rujuk sebagaimana jawapan berikut:

Soalan 1: Terdapat bebeberapa situasi dan keadaan yang melayakkan anak-anak perempuan kepada arwah adik lelaki puan dari mewarisi harta pusaka bapa puan dan juga sebaliknya, iaitu:

1. Sekiranya arwah adik lelaki puan mempunyai saudara seibu sebapa lelaki (adik-beradik lelaki) atau saudara sebapa lelaki (adik-beradik lelaki) yang lain yang masih hidup semasa kematian bapanya (arwah bapa puan), maka terdindinglah (tidak mewarisi) anak-anak kepada arwah adik lelaki (cucu perempuan) dari mewarisi harta pusaka datuknya.
2. Namun, sekiranya arwah adik lelaki puan tidak mempunyai saudara seibu sebapa lelaki (adik-beradik lelaki) atau saudara sebapa lelaki (adik-beradik lelaki) yang lain yang masih hidup semasa kematian bapanya (arwah bapa puan), maka anak-anak kepada arwah adik lelaki (cucu perempuan) boleh mewarisi harta pusaka datuknya sebanyak 1/6 bahagian.

Walau bagaimanapun, berdasarkan situasi yang dinyatakan oleh pihak puan, anak-anak kepada arwah adik lelaki (cucu perempuan) berhak mewarisi harta pusaka datuknya secara wasiat wajibah merujuk undang-undang yang diperuntukkan di bawah Enakmen Wasiat Orang Islam 1999 Pindaan 2017 Seksyen 27 serta Fatwa Hukum Pelaksanaan Wasiat Wajibah yang diwartakan pada 6 Januari 2011 dan dipinda oleh Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Selangor melalui warta bertarikh 26 April 2018 iaitu;

(i) Anak lelaki dan perempuan daripada anak lelaki dan anak perempuan (cucu) ke bawah adalah layak untuk menerima wasiat wajibah.

(ii) Hendaklah kedua ibu dan bapa mereka meninggal dunia terlebih dahulu daripada atuk atau nenek atau ibu atau bapa meninggal dunia serentak dengan atuk atau nenek dalam kejadian yang sama atau berlainan.

(iii) Cucu lelaki dan perempuan bukan merupakan waris kepada harta pusaka datuk. Sekiranya mereka merupakan waris ke atas harta pusaka secara fardhu atau ta’sib maka mereka tidak layak untuk mendapat wasiat wajibah walaupun bahagiannya sedikit berbanding wasiat wajibah.

(iv) Sekiranya anak lelaki atau anak perempuan berlainan agama dengan ibu atau bapa atau terlibat dengan pembunuhan ibu atau bapa, maka dia tidak berhak mendapat wasiat wajibah daripada harta pusaka datuknya.

(v) Sekiranya datuk atau nenek telah memberikan harta kepada cucunya melalui hibah, wakaf, wasiat dan sebagainya dengan kadar yang sepatutnya diterima oleh anak lelaki atau anak perempuan mereka sekiranya mereka masih hidup, cucu tidak lagi berhak untuk mendapat wasiat wajibah. Sekiranya pemberian tersebut adalah kurang hak yang sepatutnya diterima oleh cucu daripada bahagian anak lelaki atau anak perempuan, maka hendaklah disempurnakan bahagian tersebut.

(vi) Anak akan mengambil bahagian faraid bapa atau ibu yang meninggal dunia terlebih dahulu daripada datuk atau nenek dan kadar tersebut hendaklah tidak melebihi kadar 1/3 daripada nilai harta pusaka. Sekiranya bahagian tersebut 1/3 atau kurang daripada 1/3, maka pembahagian tersebut hendaklah dilaksanakan pada kadar tersebut. Sekiranya bahagian tersebut melebihi 1/3, maka hendaklah dikurangkan pada kadar 1/3 melainkan setelah mendapat persetujuan ahli-ahli warisnya yang lain.

(vii) Pembahagian wasiat wajibah boleh dilaksanakan setelah didahulukan urusan berkaitan mayat, wasiat ikhtiyariyyah dan hutang piutang.

(viii) Pembahagian wasiat wajibah kepada cucu lelaki dan perempuan yang berhak adalah berdasarkan kepada hukum faraid iaitu mengikut nisbah yang telah ditentukan oleh syarak

Soalan 2: Tanah yang telah dibeli walaupun belum bertukar nama kepada arwah bapa puan merupakan harta pusaka yang perlu dibahagikan secara faraid berdasarkan hukum syarak. Namun perlu dikemukakan segala bukti berkaitan jual beli tanah tersebut sama ada transaksi bayaran jual beli tanah atau perjanjian jual beli tanah sewaktu perbicaraan harta pusaka arwah bapa bagi melengkapi prosedur pembahagian harta pusaka.

Puan disarankan untuk merujuk kepada Bahagian Perkhidmatan Harta Pusaka, Majlis Agama Islam Selangor bagi mendapatkan nasihat lanjut serta pengiraan yang lebih tepat. 

والله أعلم بالصواب

Sekian, terima kasih.