Soal jawab agama adalah merupakan perkhidmatan yang disediakan oleh Jabatan Mufti Negeri Selangor bagi menjawab pertanyaan tentang sesuatu isu dan permasalahan yang diajukan oleh pelanggan berkaitan dengan hukum syarak. Setiap soalan dan jawapan yang telah dikemaskini akan dihimpunkan di sini mengikut kategori yang telah ditetapkan untuk dijadikan rujukan dan panduan kepada masyarakat umum.
Soalan
Assalamualaikum,
Saya ingin mendapatkan penjelasan mengenai satu kerja kosong dari rumah yang melibatkan program afiliasi dan rujukan. Program ini melibatkan pembayaran yuran keahlian sekali seumur hidup sebanyak RM35, dan ahli menerima komisen sebanyak RM15 setiap kali mereka merekrut ahli baru. Komisen ini terdiri dari RM15 yang diterima daripada yuran keahlian baru dan RM15 sebagai komisen. Ahli dibayar berdasarkan jumlah ahli baru yang mereka rekrut, serta dari aktiviti promosi kerja dari rumah yang disediakan oleh platform. Tapi program ini menawarkan tiga jenis platform:
Ahli tidak perlu pon untuk mempromosikan produk atau perkhidmatan tertentu, tetapi hanya promosikan tentang peluang kerja dari rumah. Ahli boleh memilih untuk aktif atau tidak dalam mempromosikan peluang kerja tersebut.
Soalan saya ialah adakah pekerjaan seperti yang dinyatakan ini dianggap halal menurut syariah? Apakah ciri-ciri utama yang perlu dipertimbangkan untuk menentukan sama ada model perniagaan ini melanggar prinsip syariah atau tidak?
Jawapan
Perniagaan afiliasi adalah model perniagaan yang melibatkan individu atau syarikat mempromosikan produk atau perkhidmatan syarikat lain dan menerima komisen daripada setiap jualan yang berjaya dilakukan melalui pautan afiliasi mereka. Dalam konteks hukum, terdapat beberapa aspek yang perlu dititikberatkan, antaranya:
Pendaftaran dan Lesen: Pastikan perniagaan afiliasi ini didaftarkan dan mematuhi undang-undang yang sedang berkuatkuasa. Ini termasuk mendapatkan sebarang lesen yang diperlukan untuk menjalankan perniagaan.
Kontrak dan Perjanjian: Baca dan fahami terma-terma perjanjian afiliasi. Ini termasuk komisen, syarat pembayaran, dan tanggungjawab masing-masing.
Pematuhan Iklan:. Memastikan semua iklan dan promosi yang dilakukan mematuhi undang-undang iklan yang berkuatkuasa, termasuk akurasi maklumat dan larangan terhadap iklan yang menyesatkan.
Perlindungan Data: Jika anda mengumpul data pelanggan, adalah penting untuk mematuhi undang-undang perlindungan data, atau undang-undang yang sedang berkuatkuasa atau yang lain.
Percukaian: Ketahui kewajipan cukai . Sebagai pemilik perniagaan afiliasi. Pendapatan yang diperoleh perlu dilaporkan dan mungkin dikenakan cukai.
Tanggungjawab Jenama: Sebagai pemasar afiliasi, anda perlu memastikan bahawa produk atau perkhidmatan yang dipromosikan tidak melanggar undang-undang atau hak cipta, dan tidak berbahaya kepada pengguna.
Etika Perniagaan: Amalkan etika perniagaan yang baik dengan tidak terlibat dalam amalan penipuan atau manipulasi yang boleh merosakkan reputasi perniagaan anda.
Mengambil kira syarat-syarat ini, sedikit sebanyak dapat membantu memastikan bahawa perniagaan afiliasi yang kita laksanakan dapat beroperasi secara sah dan beretika. Jika kita mempunyai keraguan, adalah lebih baik dapatkan nasihat daripada pakar yang berkaitan. Selain daripada itu, terdapat juga beberapa elemen tambahan yang perlu kita teliti dan cermati sekiranya terdapat::
1. Wujud unsur riba atau gharar
Riba: Dalam konteks program ini, riba (faedah yang tidak dibenarkan) mungkin tidak berlaku secara langsung, kerana ia lebih kepada komisen atas aktiviti yang dilakukan oleh ahli. Namun, perlu diperhatikan sumber komisen tersebut.
Gharar (ketidakpastian): Model perniagaan ini mungkin melibatkan gharar, terutamanya apabila ahli diberi komisen untuk merekrut ahli baru, tanpa produk atau perkhidmatan nyata yang jelas. Mazhab Syafi'i melarang perjanjian yang melibatkan ketidakpastian berlebihan, kerana ia boleh menyebabkan salah faham atau ketidakadilan.
2. Wujud unsur maisir (Perjudian)
Program yang hanya membayar komisen berdasarkan perekrutan ahli baru boleh dikaitkan dengan unsur maisir (perjudian), terutama jika ia menyerupai model skim piramid atau skim cepat kaya, di mana keuntungan ahli bergantung pada kemasukan ahli baru, tanpa produk atau perkhidmatan nyata yang dijual. Maisir adalah dilarang dalam Islam, kerana ia melibatkan ketidakpastian dan ketidakadilan.
3. Ketiadaan produk atau perkhidmatan yang jelas dan nyata
Jika program ini hanya memberi komisen untuk merekrut ahli baru tanpa produk atau perkhidmatan nyata yang dijual, maka ia boleh dianggap sebagai tidak patuh syariah. Dalam perniagaan yang sah menurut syariah, mesti ada produk atau perkhidmatan yang jelas yang dipromosikan atau dijual.
4. Ketiadaan elemen usaha (Effort)
Dalam Islam, pendapatan harus datang daripada usaha yang sah dan jelas. Jika komisen hanya diperoleh dengan merekrut ahli baru dan tidak memerlukan promosi sebenar produk atau perkhidmatan, ini boleh menimbulkan persoalan dari segi keadilan dan ketelusan perniagaan.
5. Skim Piramid dan Multi-Level Marketing (MLM)
Model perniagaan yang menyerupai skema piramid atau multi-level marketing (MLM) sering kali menimbulkan persoalan dari sudut kesahihan syariah, terutamanya apabila:
Oleh itu, berdasarkan ciri-ciri yang diberikan di dalam soalan yang ditanya, model perniagaan yang diterangkan memiliki ciri-ciri perniagaan yang menggunakan model money game iaitu hasil perniagaan hanya dari kemasukan ahli-ahli baharu tanpa ada produk atau perkhidmatan yang jelas. Adalah dinasihatkan untuk menjauhkan diri dari model perniagaan yang tidak jelas hasil pendapatannya kerana ia boleh mendatangkan gharar yang boleh mengakibatkan perniagaan tersebut menjadi haram serta tidak akan diberkati Allah SWT.
Sekian, Terima Kasih.